Topcollectie van de Benelux
Het rijke bidprentjesarchief van de Achelse Kluis, eigendom van het Documentatiecentrum Dr. Bussels, Hamont-Achel
In 1956 startte pater Domien de Jong, trappist van de Achelse Kluis, met het aanleggen van een verzameling bidprentjes, na een bezoek aan het rijksarchief van Den Bosch en een gesprek aldaar met een collega-archivaris. Zijn eerste telling bedroeg 8662 stuks. Hij kreeg van zijn overste een ruim lokaal in de werkplaatsen ter zijner beschikking en kon aldus zijn verzameling naar hartenwens uitbreiden en inrichten.
In 1961 bestond de collectie uit zo’n 220.000 prentjes; in 1966 300.000, in 1968 400.000, in 1971 ongeveer 500.000; in 1982 reeds 700.000. Daarnaast is er nog een collectie van ca. 150.000 rouwbrieven.
De betreurenswaardige historie van de plundering van de collectie.
Reeds tijdens de verzamelperiode van pater Domien werden talloze prentjes gestolen. Het toezicht bij de consultatie van de prentjes was haast onmogelijk te organiseren en meerdere bezoekers profiteerden van zijn gastvrijheid. Erger werd het na zijn dood in 1989. In die periode gingen tienduizenden prentjes verloren door malafide ‘handelaars’ die op de typische devotionalia-beurzen opereerden. Toch is de collectie vandaag nog indrukwekkend (zo’n 600.000 exemplaren) en behoort zij tot de grootste van de Benelux.
De uiteindelijke inrichting van het bidprentjesarchief van de Achelse Kluis.
Uit de vele ontmoetingen van pater Dominicus met collega-verzamelaars en op advies van o.m. de bekende specialist Karel Van den Bergh is de collectie op verschillende wijzen samengesteld. Het basisonderscheid van de verzameling betreft de opsplitsing in twee: de prentjes voor en na 1900. Bij de prentjes voor 1900 werd nog eens een driedeling doorgevoerd. De prentjes van voor 1830 werden in drie mappen verzameld en tellen nu nog 334 stuks.
De prentjes tussen 1830 en 1850 werden in twee metalen laadbakjes gestoken en de prentjes uit de periode 1850-1900 bevinden zich nu in 22 houten ladekistjes. De prentjes van voor 1830 werden chronologisch gerangschikt. Alle andere delen zijn alfabetisch gerangschikt.Naast de hoofdcollectie werden nog enkele thematische mappen aangelegd: een reeks pausen en kardinalen, bisschoppen uit Nederland en België, monniken uit de Achelse Kluis, begijnen of bewoners van een begijnhof, leden van de Belgische koninklijke familie, oud-strijders uit WO I en WO II, gedeporteerden, gefusilleerde en geïnterneerde personen in 1940-1945, West-Vlaamse emigranten naar Amerika…
Toekomstig beheer van de collecties.
De collectie van pater Domien de Jong werd op 27 oktober 2004 officieel door de VZW Achelse Kluis overgedragen aan de VZW Documentatiecentrum Dr. Bussels, Wal 18 Hamont-Achel.
De collectie wordt ontsloten via een gedrukte alfabetische lijst en een database die via internet beschikbaar zal zijn.
De oudste reeksen tot 1900 zullen via scans op korte termijn gedigitaliseerd worden.
Het Documentatiecentrum Dr. Bussels uit Hamont-Achel wenst bovendien de collectie in de toekomst nog verder uit te breiden. De collectie is niet te bezichtigen maar u kunt alle info hierover via de coördinator verkrijgen.
Contact:
Schenkingen, groot of klein zijn daarom nog bijzonder welkom. Men kan de schenkingen nog altijd rechtstreeks bezorgen aan het adres van de vzw. Documentatiecentrum Dr. Bussels, Wal 18 3930 Hamont-Achel
Contact- en info-adres: coördinator : Bidprentjes Hamont